Hamamelis

Toverhazelaars zijn ideale planten om gedurende de hele winterperiode de tuin op te fleuren met warme tinten. De heerlijke geur zal u zeker bekoren. Weet u waarom de Hamamelis in het Nederlands toverhazelaar genoemd wordt? Hiervoor zijn diverse redenen. Ten eerste omdat hij in de herfst prachtige kleurenpalletten tevoorschijn tovert. Ten tweede omdat hij midden in de winter bloeit. Ten derde omdat een extract van deze plant door de indianen toverkracht toegeschreven wordt, ook dokter Vogel beschrijft heilzame werking van Hamamelis. Ten vierde omdat van het hout van Hamamelis wichelroedes gemaakt worden. En tot slot omdat de Hamamelis in het Engels Witchhazel wordt genoemd.

Goede redenen om een Hamamelis te planten zijn:

1. Hamamelis brengt kleur en geur in de tuin tijdens de donkerste maanden van het jaar.
2. Hamamelis heeft zeer mooie herfstkleuren.
3. Er zijn Hamamelis soorten die bloeien in december en andere tot in maart, dit biedt mogelijkheden om via de rassenkeuze een zeer lange tijd van deze geurende heesters te genieten, in een periode dat er niet zoveel andere planten bloeien.

Verzorgingtips voor de Hamamelis:

1. Hamamelis verlangt een niet te kalkrijke grond, bij voorkeur humeus of met bladgrond verrijkt. Zorg voor een niet te natte standplaats.
2. Hamamelis mag in de zon staan, maar verdraagt ook wat schaduw. Om zoveel mogelijk van zijn schoonheid en geur te genieten, plant men de toverhazelaar best niet te ver van het huis, tegen een achtergrond van donkergroenblijvende struiken of bomen.
3. Mijd een te natte standplaats en gieten hoef je enkel te doen in een zeer droge zomer.
4. Snoeien moet je niet doen, maar lichte snoei mag gerust, en wanneer je in de winter enkele takken afknipt kan je ze in een vaas binnen laten bloeien en geuren . Voeg wat heesterchrysal toe, dat verlengt de bloeiduur in de vaas aanzienlijk.
5. Om een mooie compacte Hamamelis te vormen knip je de toppen van eenjarig hout af in de winter of na de bloei.De typische vertakkingen van de Hamamelis zijn Y-vormig, vandaar de vaasvormige groei, en de bijnaam Whitch Hazel die volgens sommigen verband houdt met de wichelroedevorm van de vertakking. Houdt er rekening mee dat toverhazelaars relatief traag groeien en dus ook moeilijker en trager herstellen van zware snoei. Het herstelvermogen van de Hamamelis na snoei is afhankelijk van de groeikracht van de plant, die grotendeels bepaald wordt door de onderstamkeuze en door factoren die de groeikracht van die onderstam bepalen, zoals standplaats, ph, licht, enzovoort/ Bovendien maakt de onderstam bij zware snoei vaak wildopslag en dit gaat dan weer ten koste van de variëteit.

Goede Hamamelis compagnons zijn:
Een immer groene achtergrond accentueert de kleur van de toverhazelaar in de winter. Heidekruid levert als bodembedekker onder Hamamelis ook schitterende taferelen. Andere goede compagnons zijn: Skimmia, Sarcococca, Helleborus, Sneeuwklokjes en Bloembollen. 

Miss Hamamelis
Van midden januari tot eind februari worden elk jaar de Hamamelisfeesten georganiseerd in het arboretum Kalmthout. Ook wordt elk jaar een Miss Hamamelis verkiezing georganiseerd, de uitreiking hiervan vindt ieder jaar plaats op de laatste zondag van januari. Voor meer informatie zie: http://www.arboretumkalmthout.be/ontdek/hamamelis.html

De top 10 Hamamelissen volgens Groendekor zijn:

1. Hamamelis 'Angelly'
2. Hamamelis 'Pallida' 
3. Hamamelis ‘Mollis’
4. Hamamelis 'Diane'
5. Hamamelis 'Livia'
6. Hamamelis 'Jelena' 
7. Hamamelis 'Spanish Spider'
8. Hamamelis 'Aurora'
9. Hamamelis 'Orange Peel'
10. Hamamelis 'Aphrodite'

Hamamelisassortiment

HAMAMELIS 'ADIEU'
Het is een felgele Hamamelis met rode basis. De lintbloemetjes zijn iets treurend. Een mooie middelgrootbloemige variëteit die gelijkt op de 'Advent'.

HAMAMELIS 'AMANDA' (JHM VAN HEININGEN)
'Amanda' is een nieuweling uit Breda, die in 2004 het 'Getuigschrift van Aanbeveling' van de KVBC gekregen heeft. Amanda is een gezonde forse, breedvaasvormig groeiende struik met een open habitus. De bloemen zijn aangenaam geurend en oranjegeel met een purperrode kelk. De rechte oranjegele kroonbladeren zijn 22 mm lang en 2 mm breed. De bloeitijd is januari tot februari.

HAMAMELIS 'APHRODITE' (JHM VAN HEIJNINGEN)
Een zeer geurende en zeer grootbloemige oranje soort die een open, stijle groeiwijze heeft.

HAMAMELIS 'AMANON' (JHM VAN HEIJNINGEN)
Hamamelis ‘Amanon’ is een warm heldergele toverhazelaar. Vanaf 2008 is deze soort ook voor de tuin van liefhebbers beschikbaar. De bloeitijd is eind december tot februari.

HAMAMELIS 'ARNHEM' (JHM VAN HEIJNINGEN)
Hamamelis 'Arnhem' (JHM Van Heijningen) is de bekendste rode Hamamelisvariëteit van Jan Van Heijningen. 'Arnhem' refereert naar 'Blood of Arnhem' (bloedrood), maar aangezien alle goede Van Heijningen-selecties een naam kregen die met een A begon, werd de naam 'Arnhem'. De bloemen zijn oranje-rood, een kleur die zich situeert tusen Diana en Jelena. De lichtgeurende bloemen hebben een purperrode kelk en de 1,8cm lange kroonbladeren zijn tijdens de volle bloei bronskleurig oranje met rode basis. De plant bloeit van half januari tot eind februari en is een echte 'eyecatcher'.

HAMAMELIS 'ANGELLY' (JHM VAN HEIJNINGEN)
Deze Hamamelis gelijkt op Pallida, ze heeft bijna dezelfde geur en kleur, zwavelgeel, maar heeft een veel langere bloeitijd. In december komen de bloemknoppen hun kleur al tonen en wanneer Pallida uitgebloeid is volgt nog de hoofdbloei van 'Angelly'. Ook één van de compactste variëteiten.

HAMAMELIS 'ARNOLD PROMISE'
Een kruising van H. Japonica 'Zuccheriana' (mannelijk) en H. Mollis (vrouwelijk). Vaasvormige plant die in februari en maart bloeit met citroengele bloemen.

HAMAMELIS 'AURORA' (JHM VAN HEIJNINGEN)
Een Hamamelis met een herfstkleur om een Liquidambar jaloers te maken. Prachtige Indian Summer kleuren. Bovendien is dit het winterzonnetje onder de Toverhazelaars, wegens zijn zeer grote lichtgele bloemen. En tot slot is deze 'Aurora' de geurkampioen.

HAMAMELIS 'BARMSTEDT GOLD'
Grootbloemige goudgele soort. De Hamamelis is rijkbloeiend.

HAMAMELIS 'DANNY'
Een veelbelovende nieuwe licht oranjerode soort.

HAMAMELIS 'DIANE'
Rode Hamamelis met grote bloemen die bloeien in februari en maart.

HAMAMELIS 'DOERAK'
Mooi donkergele Hamamelis.

HAMAMELIS JAPONICA
De japanse toverhazelaar is een breedgroeiende struik met schuinopgaande takken. Circa 3 m. De petalen zijn gedraaid. Het is een botanische soort.

HAMAMELIS 'JELENA'
Hamamelis Jelena is een variatie die door mijnheer Kort geselecteerd werd (1935) en naar barones De Belder genoemd werd. Het is een zeer bloeirijk en groeikrachtige Hamamelis. De Hamamelis is een tweekleurige, oranje en okergeel.

HAMAMELIS MOLLIS
De chinese toverhazelaar. Een sterke rechte struik van 2 tot 4m, die dikke zigzaggende takken maakt en lichtbehaarde twijgjes vormt. Hij is rijkbloeiend van december tot februari en is dan heerlijk geurend. De petalen van de bloemen zijn niet gedraaid. Het is een botanische soort.

HAMAMELIS MACROPHYLLA
Het is een soort die nauw verwant is met Hamamelis Virginiana maar kleinere bloemen heeft en na Hamamelis Virginiana bloeit. Het is een botanische soort.

HAMAMELIS MOLLIS 'BOSKOOP'
Een zeer rijk en vroegbloeiende, goudgele toverhazelaar. Zeer zoetgeurend met een gele herfstkleur. Iets meer kalktolerant dan Hamamelis Japonica.

HAMAMELIS MOLLIS 'PALLIDA'
Deze Hamamelis (1932) is een zeer rijkbloeiende en zeer geurende. Ze heeft grote zwavelgele bloemen. Een must.

HAMAMELIS MOLLIS 'SUPERBA' OF 'ROCHESTER'
Hamamelis Mollis 'Superba' of 'Rochester' heeft de typische kruidige geur van Vernalis. Vroege bloei. Bloemen hebben naar alle zijden gerichte petalen van 1mm breedte.

HAMAMELIS 'ORANGE BEAUTY'
Diepgeel en oranjegeel. Zeer rijkbloeiende Duitse soort. De takken hangen wat over.

HAMAMELIS 'ORANGE PEEL'
Deze Hamamelis heeft oranje bloemen en kent een compacte groei.

HAMAMELIS 'PRIMAVERA'
Het is een rimulagele Hamamelis.

HAMAMELIS 'STRAWBERRY AND CREAM'
Tweekleurige oranjeroze en lichtgele lintbloemen in februari.

HAMAMELIS 'RUBIN'
Koperrode Hamamelis.

HAMAMELIS 'RUBY GLOW'
Kleine koperrode bloemen die bloeien tussen januari en februari.

HAMAMELIS 'SPANISCH SPIDER'
Champagnekleurige variëteit met een grote bloem.

HAMAMELIS 'SUNBURST'
Zeer mooie bleekgele rijkbloeiende soort.

HAMAMELIS VERNALIS 'QUASIMODO'
Hamamelis Vernalis 'Quasimodo' is een kleine dwerggroeiende Hamamelis met onopvallende dof oranje kleine bloemen die heerlijk geuren.

HAMAMELIS 'VESNA'
Geurende kopergele bloemen met een roodbruine basis. De bloemen bloeien tussen januari en februari. Het is de moederplant van Angelly, Aurora en Aphrodite.

HAMAMELIS VERNALI
Een kleine brede struik met een karakteristieke wafelvormige schors en met over het algemeen kleine bloemen die zeer sterk geuren. Botanische soort.

HAMAMELIS VERNALIS 'LOMBART'S WEEPING'
Het is een 3m treurvormige toverhazelaar met kleine zeer geurende bloemen.

HAMAMELIS VERNALIS 'SANDRA'
Cadmiumgele kleine zeer geurende bloemen.

HAMAMELIS VIRGINIA
Hamamelis Virginiana is afkomstig uit Virginia, Noord- Amerika. Deze soort bloeit met kleine gele bloemen, meestal tussen het blad verscholen, in de maanden september tot december. Op dat moment zitten de rijpe vruchten die uit de bloemen van vorig seizoen gegroeid zijn nog op de plant. De struik wordt zo'n 4m groot en is goed vertakkend. Kan als kreupelhout geplant worden en verkiest een zure bodem. Deze soort wordt vaak als onderstam gebruikt. Het is een botanische soort.

HAMAMELIS 'WESTERSTEDE'
Zeer grootwordende Hamamelis. Het is een boom met kleine helgele bloemen.

HAMAMELIS X INTERMEDIA
Dit is het resultaat van een kruising tussen Hamamelis Mollis en Hamamelis Japonica en/of andere rassen of soorten. De zaailingen van deze kruisingen zijn vaak betere onderstammen dan de Hamamelis Virginiana, omdat zij nauwer verwant zijn met de gekweekte rassen. De bloem bestaat uit een kelk met vier slippen en lintvormige petalen. De korte meeldraden zijn op de vaak bruinrode kelk goed te zien. De bloemen staan in trosjes van 2 tot 4 bijeen. De vruchten zijn doosvruchten met 2 langwerpige zwarte zaden, die bij rijpheid in oktober ver kunnen wegspringen. De bestuiving gebeurd door insecten die door de heerlijke geur naar de nectar worden gelokt. Vandaar dat er bij zacht weer kleine beestjes en dus ook vogeltjes waargenomen worden in de buurt van de Hamamelis. De bloemen bevriezen zelden. Ze rollen zich een beetje op bij vorst, maar komen na de vorst weer mooi bij. Het is een botanische soort.